کد مطلب:20441 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

غيبت چيست ؟ آيا خوبي كسي را گفتن غيبت محسوب مي شود؟

آيهء خمس در سورهء انفال است : .(1)

مورد اين آيه غنايم جنگي است كه متعلق خمس واقع مي شود, ولي مورد باعث نمي شود ديگر موارد مانندسودكار و گنج و معادن و غيره از غنائم محسوب نشود, بلكه در روايات فراواني هر استفادهء مالي كه از مؤونه ءسال اضافه بيايد, غنيمت حساب شده و خمس آن واجب است .(2)

امّا زكات به موارد متعددي تعلق مي گيرد, مانند گوسفند و گاو و شتر و غلاّت و خرما و انگور و طلا و نقره .مردم آن زمان اين گونه اشيا را داشتند; از اين روي گرفتن زكات براي جبران كمبودهاي اجتماعي تكيهء بيشتري شده است , امّا خمس غنايم جنگي , هنگامي بود كه جنگي رخ مي داد. اگر غنايمي به دست مسلمانان مي رسيد, پيامبر يا اميرالمؤمنين يا صحابه ابتدا 15آن را كنار مي گذاشتند و بقيه را بين مسلماناني كه در جبهه شركت كرده بودند, تقسيم مي كردند.

موارد ديگر خمس , گنج و غوّاصي و تجارتي بود كه در آمد آن از خرجي سال بيشتر باشد. اما موارد ديگرتعلق خمس يعني گنج و غوّاصي كه بسيار نادر بود و تجارت ها در آن زمان اضافه تر از خرج نبود و غالباً باكمبودهاي فراواني همراه بود و اصلاً تجارت آن چناني نبود و هر خانواده اي با چند عدد مرغ و گوسفند ومقداري كشاورزي , خود را اداره مي كرد. بنابراين خمس , موردش كم بود, ولي زكات زياد بود ; از اين جهت آيات خمس كمتر از آيات زكات است . ثانياً: كلمهء زكات بر صدقات مستحبي بر انفاقات و رسيدن به بيچارگان هم اطلاق مي شود.(3)

ثالثاً: حكم الهي و دستور و قانون خدا چه يك بار گفته شود و چه چند بار, در وجوب آن فرقي نيست ونمي توان گفت : خمس را چون يك بار مطرح كرده , پس درجهء وجوبش كمتر از درجهء وجوب زكات است .

رابعاً: اغلب استعمالات كلمهء زكات در قرآن به معناي طهارت و نمو و پاكي نفس آمده و همهء آن ها مربوط به زكات واجب نيست .

(پـاورقي 1.انفال (8 آيهء 41

(پـاورقي 2.وسائل الشيعه , ج د, ص 348 حديث 5

(پـاورقي 3.سيد علي اكبر قرشي , قاموس قرآن , ج 3 ص 170